Page 88 - Vojin Dimitirijević - Strahovlada

Takvo ponašanje pravdali su nemački pravnici “novom” teori-
jom o pravu koje razlikuje prijatelja od neprijatelja. Prema njima,
može se desiti da neprijatelj živi u geografskom prostoru koji pripa-
da državi, ali je on navodno u duhu uvek stranac. On nema prava
na zaštitu pravnog sistema, koji postoji zato da brani lojalne gra-
đane. Najpoznatiji i, na žalost, najtalentovaniji nacistički pravnik,
Karl Šmit (Carl Schmitt) zato je zaključivao da se kriminalni akti
koje izvrše “devijantni” pripadnici “prijateljske” grupe razlikuju
od svake delatnosti “neprijatelja”. O prvima, koji ne ugrožavaju
društveno tkivo, mogao je da se stara pravni sistem – ovi drugi
bili su van njega, tj. van zakona. 34
Dok je nacističko postupanje bilo plod bolesne opsesije rasnom
čistotom, koja, međutim, nije predstavljala jedini elemenat inače
konfuznog nacionalsocijalističkog političkog i socijalnog programa
i pogleda na svet, ono što se događalo u Demokratskoj Kampučiji
dok je odlučujući uticaj na unutrašnju politiku imala grupa oko
Pol Pota, proisteklo je iz uverenja da je reč o marksističkom učenju,
koje je tamo na čudan način biologizirano.
U nastojanju da se ono prilagodi ukusu zaostalog kambo-
džanskog seljaka, ali i zbog nagomilanog osećanja mržnje, koje je
upravo među seljaštvom postojalo zbog dugotrajnog građanskog
rata i terora za vreme vladavine američkog štićenika Lon Nola,
čitavo stanovništvo Demokratske Kampučije bilo je podeljeno
na tri kategorije. U prvu grupu stanovnika (u ovom slučaju
zbilja je teško upotrebiti uobičajenu reč “građanin”) spadali su
siromašni seljaci, niži i srednji seljaci i radnici. Oni su imali
“puna prava”. U drugu grupu “kandidata za puna prava”, dakle
u neku vrstu socijalističkog čistilišta, ulazili su gornji srednji se-
ljaci, bogati seljaci i sitna buržoazija. U treću, najnižu, skupinu,
koja se nazivala “talogom”, spadali su “kapitalisti” i pripadnici
stranih manjina. Pošto je Pol Potov program predviđao i uništa-
vanje gradova kao legla svega zlog, njihovi su žitelji bili prisilno
evakuisani i spadali su u treću grupu, bez obzira na socijalno
poreklo i druga svojstva. Pored ovog grupnog kategorisanja, u
“talog” se moglo dospevati i pojedinačno. Da bi se neko iz prve,
punopravne, grupe premestio čak u treću, bespravnu, bilo je do-
voljno da su mu otac ili brat bili policajci pod ranijim režimom
ili da mu je neki bliski rođak osuđen za krivično delo. Pripadnici
34 Vidi P. Bookbinder, The Crime of Being, referat na Konferenciji o holokaustu, Brookline,
1973.
88