Page 180 - Saša Marković - Manifest protiv Imperije

njih oblika regulacije u fmansijskom sektom krajem devedesetih, Vol
Strit je u potpunosti postao država za sebe. Divljanje ovog sektora je
omogućeno nedostatkom bilo kakve kontrole od stranedržave. Pra­

vljenje derivata iz osnovnih berzanskih akcija, pa onda novih derivata
iz pređašnjih derivata, pa osiguravanje paketa akcija sa falsifikovanim
podacima, kao i ponzijeve šeme hipotekamih kredita, povećavali su
obim prometa finansijskog sektora i enormno bogatili vlasnike Vol
Strita, kao i njihove glavne menadžere. Ovaj finansijski sistem, koga
je Harvi precizno nazvao akumulacija otimanjem, postao je tempirana
bomba, razorne snage nalik nuklearnoj, koja otkucava nad američkom
ekonomijom. Vlasnici Vol Strita i politička elita uVašingtonu znali su

za tu bombu. Ali, svi koji su morali reagovati, ćutali su i gledali u dru­
gom pravcu. Bili su pod apsolutnom kontrolom Vol Strita, kako politički
k
vrh, tako i gotovo svi čuveni američki ekonomisti, oji su svojevremeno
u
okićeni Nobelovim nagradama za svoja naučna dostignća.
U ljeto 2008. godine sistem je počeo da se umšava. Kulmi­
n
naciju pada označio je bankrot jedne od najvećih baaka Vol Strita,
Liman Bradersa (Lehman Brothers). Vol Strit je par dana bio u slo­
bodnom padu i jedino gaje mogla zaustaviti intervencija države. Finan­
sijski sektor kao nosilac modela neoliberalnog kapitalizma, morao je
da se spašava akcijama koje su najsličnije ekonomskim mjerama soci­
jalističkih država. Mantra apsolutno slobodnog tržišta je sahranjena u
tih nekoliko dana ludila na Vol Stritu. Nevidljiva ruka Adama Smita,
koja je prema Fridmanu i Hajeku trebala da samoreguliše slobodna
tržišta, postala je i te kako vidljiva ruka Džordža Buša i Baraka Obame,
koja im je dala hiljade milijardi dolara državnog novca za spašavanje
privatnog finansijskog sektora, prebacujući dug na poreske obveznike,
uz pomjeranje limita državnog zaduženja. Taj limit državnog zaduže­
nja, za vrijeme prve Obamine administracije, pomjeranje šest puta,
i
svaki put povećavajući još više dug poreskih obveznka.
o
Drugi događaj koji je nepovratno uzdrmao američku mć, bio
je ulazak ruske vojske u Gruziju, zemlju, koja je već bila „zauzela

179