Godine 1960. zagrebački magazin
Globus objavio je seriju članaka o tome kako bi Jugoslavija
mogla izgledati 2000. godine. Cilj tog serijala nije bio
samo da se kojekakvim spekulacijama zabave poklonici naučne
fantastike, nego i da se čitalačka pažnja usmeri na
dotadašnja postignuća jugoslovenskog socijalizma.
Ukazivanjem na postojeće planove
gradnje sasvim konkretnih gradskih predgrađa i gradskih
četvrti koje čine visoke zgrade i soliteri, novinari Globusa
upozoravali su, primarno, da je zahvaljujući socijalizmu,
budućnost već zapravo počela, piše Jutarnji list.
“Nedeljnik Globus u to je vreme
izlazio na velikom formatu i bio je prošaran reklamama
kojekakvih proizvoda, od praškova za pranje rublja do Vespi,
i bio je idealna platforma za promociju nove epohe izobilja.
Stranice tog nedeljnika punile su filmske zvezde, novosti iz
celoga svijeta, ali i redovito informisanje o postignućima
nacionalnog vođe, Josipa Broza Tita. Serijal tekstova pod
egidom “Jugoslavija godine 2000.” započet je u februaru
1960. izmišljenom reportažom iz Beograda budućnosti,
četrdeset godina poslije. Isti takvi tekstovi napisani su za
Zagreb, Skoplje i Sarajevo, a serijal je završen tekstom o
Ljubljani koji je objavljen u februaru 1961. godine.”
Prvi tekst iz serijala počinjao
je rečenicom: “Tihi, jedva čujan monotoni šum raketnih
motora uspavao mi je sina”. Tekst je napisao tada
25-godišnji novinar (A. Ungaro) koji tvrdi da zapravo ima 65
godina i da se vratio kući nakon 40 godina i tu zatekao
moderan grad kojim dominiraju široke zelene površine i
soliteri: “U metropoli od stakla, betona i aluminija,
sačuvaće se i najlepši delovi starog grada”.
Poslednjih meseci se čini da nije
bio u pravu u vezi sa starim delovima glavnog grada.
“Pisac teksta u Globusu dalje
navodi kako je glavna željeznička stanica maknuta od rijeke
i da su na njenom mjestu sada nove zgrade i javni parkovi –
od Senjaka do Kalemegdana, na prostoru koji je nekada bio
sigurno najružniji dio Beograda, sada ni traga onom kaosu
teretnog pristaništa, željezničkih pruga i pustih, strmih
ledina.”
I posle recite da su Simpsonovi
uspešni u predviđanju.
Autori tekstova u Globusu koji su
se dobro zabavljali zamišljajući budućnost, povremeno su se
zaista znali približiti tome kako će se živeti u dvadeset i
prvom veku.
“Njihovi avioni lete 3000
kilometara na sat i imaju velike TV ekrane na stropovima
putničkih kabina. A putnici koji izađu iz aviona dobivaju
videotelefone kojima mogu rezervisati hotelske sobe ili se
preko njih mogu spojiti s enciklopedijskim vodičima za
destinacije u koje su se uputili.”
Bilo je, ipak, i preteranog
puštanja mašti na volju.
“Ljudi se kreću po gradu lebdećim
taksijima ili lebdećim skuterima. Brodogradilišta u Rijeci
prave atomske brodove, međurepublički poštanski promet
odvija se raketama…”
Od te naučne-fantastike
ispostavilo se teže ostvarivim da Jugoslavija uopšte postoji
2000. godine.
izvor: nedeljnik.rs ›››